27 sie Czy małżonkowie mogą wzajemnie się okraść? cz. 1
Jest to istotne pytanie, które dość często pojawia się w sytuacji postępującego rozpadu małżeństwa. Tu należy zaznaczyć, że wiele zależy od majątkowego ustroju danego małżeństwa. Inaczej bowiem sprawa ewentualnej kradzieży będzie interpretowana przy najczęściej występującej wspólnocie majątkowej, a inaczej kiedy małżonkowie zawarli umowę majątkową małżeństwa, zwaną potocznie intercyzą.
Dodatkowo należy wziąć pod uwagę przy wspólności majątkowej, jaki składnik majątku został potencjalnie „skradziony”. Czy był to składnik, którego „okradziony” małżonek był właścicielem przed zawarciem małżeństwa, czy stał się jego współwłaścicielem w trakcie trwania małżeństwa.
Z tego artykułu dowiesz się:
Czym jest wspólnota majątkowa małżeńska
Zgodnie z zapisami art. 31 § 1 i 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego ustawowa wspólnota majątkowa obejmuje przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. W szczególności należą do niego:
pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków
dochody z majątku wspólnego, jak również z majątku osobistego każdego z małżonków
środki zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego każdego z małżonków […]
Tu musimy wziąć pod uwagę, czy współmałżonek działał wobec mienia wchodzącego w skład wspólnoty majątkowej, czy też wobec mienia wchodzącego do tzw. majątku osobistego drugiego współmałżonka. Majątek osobisty został uregulowany w art. 33. Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego
Majątek osobisty współmałżonka
Jeżeli jeden małżonek dokonuje zaboru jakiegoś przedmiotu np. samochód, który stanowi majątek osobisty drugiego małżonka, w takiej sytuacji możemy mieć do czynienia z kradzieżą, ponieważ nie posiada on praw do składników tego majątku.
W takiej sytuacji czyn nosi znamiona kradzieży, o której mowa w art. 278 k.k. ponieważ nielegalnie współmałżonek decyduje o mieniu, do którego nie posiada praw (więcej o kradzieży piszemy we wpisie „Czym jest kradzież?„).
Majątek wspólny małżonków
O kradzieży nie możemy mówić jednak w sytuacji mienia wchodzącego w skład wspólnoty majątkowej, ponieważ zgodnie z prawem małżonkowie są wspólnie uprawnieni do dysponowanie tymi składnikami majątkowymi.
Tutaj możemy mówić o przywłaszczeniu, uregulowanym w art. 284 k.k. (o przestępstwie przywłaszczenia pisaliśmy w artykule „Czym jest przywłaszczenie?”)
Jak ścigane są kradzież i przywłaszczenie?
Przestępstwa kradzieży i przywłaszczenia ścigane są zasadniczo z oskarżenia publicznego. Należy jednak pamiętać, że zgodnie z zapisami Kodeksu karnego, jeżeli kradzież lub przywłaszczenie popełniono na szkodę osoby najbliższej, ściganie następuje na wniosek pokrzywdzonego.
Ważną też kwestią jest wartość mienia. Jeżeli sprawa dotyczy mienia o wartości poniżej 800zł, będziemy mieli do czynienia z wykroczeniem, natomiast jeżeli wartość mienia jest większa lub równa 800zł, czyn współmałżonka będzie już przestępstwem.
O karach, jakie grożą za popełnienie przywłaszczenia piszemy w odrębnym wpisie.
Skontaktuj się z nami