18 paź Umowne prawo do odstąpienia od umowy – co warto wiedzieć?

W polskiej rzeczywistości prawnej istnieje możliwość wprowadzenia do umów tzw. klauzuli odstąpienia. Dzięki czemu zawarcie umowy nie zawsze oznacza definitywne związanie stron umowy jej postanowieniami.
Klauzula odstąpienia daje możliwość stronie lub wszystkim stronom umowy prawo do wycofania się z umowy w oznaczonym terminie.
Z tego artykułu dowiesz się:

Czym jest umowne prawo do odstąpienia?
Umowne prawo do odstąpienia od umowy, to nic innego jak zastrzeżenie w umowie, zgodnie z którym jedna albo obie strony mogą w określonym terminie jednostronnie odstąpić od umowy.
Zgodnie z zapisami art. 395 § 1 Kodeksu cywilnego, można wykonać to prawo poprzez złożenie stosownego oświadczenia drugiej stronie.

Co ważne, nie wymaga to jej zgody. Wystarczy jedynie jednostronna decyzja, która została podjęta w wyznaczonym poprzez klauzulę odstąpienia terminie.

Jak należy sformułować klauzulę odstąpienia?
Klauzula odstąpienia zawarta w umowie będzie ważna, jeśli spełni kilka warunków łącznie:

zostanie wyraźnie wpisana do umowy (zostanie zastrzeżona w umowie),

zostanie precyzyjnie wskazany czas na jej wykonanie (określenie terminu),

zostanie wskazana forma oświadczenia o odstąpieniu (np. forma pisemna odstąpienia lub inna wskazana w klauzuli).

W praktyce bardzo często minimalizuje się ryzyko kontraktowe poprzez wskazanie w klauzuli odstąpienia możliwość odstąpienia od umowy w wyniku zaistnienia konkretnego zdarzenia (np. nieotrzymania w konkretnym terminie kredytu czy decyzji administracyjnej).

Jakie są skutki prawne wykonania prawa odstąpienia?
Zgodnie z zapisami Kodeksu cywilnego, w przypadku odstąpienia od umowy traktuje się ją tak, jakby nigdy nie została zawarta (art. 395 § 2 k.c.).

Oznacza to, że strony powinny sobie zwrócić wszystko, co sobie wzajemnie świadczyły. W takiej sytuacji, w praktyce, skutki są zbliżone do unieważnienia umowy.
Należy jednak pamiętać, że zgodnie z prawem:

zwrot musi zostać dokonany w stanie niezmienionym, chyba że wynikała z normalnego użytkowania,

strona, która korzystała z rzeczy lub otrzymała świadczenie, musi zapłacić odpowiednie wynagrodzenie za ich używanie lub wykonane usługi.

Należy również pamiętać, że pomimo tego, że umowne prawo odstąpienia daje stronom elastyczność, to nie zwalnia ono stron z obowiązku działania zgodnie z zasadami współżycia społecznego i uczciwości kupieckiej.

Skontaktuj się z nami