12 gru Czy roszczenia z tytułu zachowku przedawniają się?
Zachowek najczęściej znajduje zastosowanie w przypadku, kiedy powołanie do spadku wynika z testamentu. Nie jest jednak wykluczona możliwość żądania zachowku związana z dziedziczeniem ustawowym, co najczęściej ma związek z dokonanymi przez zmarłego darowiznami.
Ideą zachowku jest ochrona najbliższych członków rodziny zmarłego przed brakiem otrzymania jakiegokolwiek majątku po śmierci zmarłego (więcej na temat zachowku w naszym artykule „Czym jest zachowek?„).
W tym artykule skupimy się na zagadnieniu przedawnienia tego roszczenia.
Z tego artykułu dowiesz się:
Przedawnienie roszczeń z tytułu zachowku
W Kodeksie cywilnym przewidziano przedawnienie zachowku. Zgodnie z zapisami art. 1007 k.c., przedawnienie zachowku następuje z upływem 5 lat od dnia:
ogłoszenia testamentu – w przypadku dziedziczenia testamentowego,
śmierci spadkodawcy – w przypadku dziedziczenia ustawowego, roszczenia o uzupełnienia zachowku wobec zapisobiercy windykacyjnego, obdarowanego na podstawie umowy o darowiznę lub roszczeń związanych z fundacją rodzinną.
Przedawnienie roszczeń z tytułu zachowku w praktyce
W praktyce przedawnienie zachowku oznacza możliwość odmowy wypłaty zachowku, nawet w sytuacji, gdy prawo do zachowku przysługuje danej osobie.
Należy zdawać sobie sprawę, że przedawnienie nie jest uwzględniane przez sąd z urzędu. Dlatego konieczne jest podniesienie zarzutu przedawnienia przed sądem. Najlepiej jest to zrobić w odpowiedzi na wezwanie do zapłaty oraz w odpowiedzi na pozew o zachowek.
Warto wiedzieć, że jeżeli przed upływem 5 lat zostanie do sądu wniesiony pozew o zachowek, to nie ma znaczenia kiedy zakończy się sprawa sądowa. Wynika to z faktu, że decyduje o tym moment wniesienia pozwu, a nie wydania przez sąd wyroku w tej sprawie.
Czy istnieje sytuacja, w której do przedawnienia zachowku nigdy nie dojdzie?
W przypadku dziedziczenia testamentowego, może zdarzyć się sytuacja, w której do przedawnienia zachowku nigdy nie dojdzie. Stanie się tak, jeżeli testament nie zostanie ogłoszony. W konsekwencji, nie rozpocznie się bieg terminu przedawnienia.
Do ogłoszenia testamentu dochodzi w przypadku wszczęcia:
– postępowania o stwierdzenie nabycia spadku albo
– sporządzenia notarialnego aktu poświadczenia dziedziczenia.
Jeżeli żadna z powyższych procedur nie zostanie rozpoczęta, to termin przedawnienia zachowku ani się nie rozpocznie, ani tym bardziej nie zakończy.
O tym, w jakiej wysokości przysługuje zachowek i co należy wziąć pod uwagę przy jego wyliczaniu piszemy w artykule „Ile wynosi zachowek?”, natomiast o grupach osób najbliższych, którym przysługuje prawo do otrzymania zachowku piszemy we wpisie „Zachowek – komu przysługuje?„. Dodatkowo o tym, kto musi zapłacić zachowek można przeczytać we wpisach: „Kto musi zapłacić zachowek? Cz. 1„, „Kto musi zapłacić zachowek? Cz. 2„.
Dodatkowo prawo przewiduje również takie sytuacje, w których nie każdy może wystąpić z roszczeniem o zachowek. Zapraszamy do lektury wpisów „Zachowek – kto nie może go otrzymać? CZ. 1.” oraz „Zachowek – kto nie może go otrzymać? CZ. 2.”.
Skontaktuj się z nami