22 sie Czym jest przywłaszczenie?
Zagadnienia związane z przywłaszczeniem uregulowane zostały w art. 284 kodeksu karnego.
Z tego artykułu dowiesz się:
Definicja przywłaszczenia
Przywłaszczenie jest typem czynu zabronionego przeciwko mieniu, który reguluje przepis art. 284 § 1 k.k. Przepis ten stanowi, że kto przywłaszcza sobie cudzą rzecz ruchomą lub prawo majątkowe, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
Sprawca, który przywłaszcza sobie cudzą rzecz lub wspomniane powyżej prawo majątkowe, postępuje z nimi tak, jakby był ich właścicielem.
Jak rozróżnić kradzież od przywłaszczenia?
Kradzież i przywłaszczenie na pierwszy rzut oka są tożsame. Jednak różni je jeden znaczący szczegół.
Jeśli chcemy je odróżnić, musimy wziąć pod uwagę sposób, w jaki sprawca wszedł w posiadanie cudzej rzeczy. Przy kradzieży zgodnie z zapisami art. 278 k.k. dochodzi w sytuacji przywłaszczenia cudzej rzeczy bez zgody jej właściciela (o pojęciu kradzieży piszemy we wpisie „Czym jest kradzież?„). Natomiast w sytuacji przywłaszczenia sprawca posiadał już cudzą rzecz i posiadając ją w sposób legalny postanowił używać tej rzeczy, jakby był jej właścicielem.
Tu przykładem może być otrzymanie pomyłkowego przelewu bankowego i np. zwrócenie tylko części przelanych środków.
Czym jest sprzeniewierzenie?
Jest to kwalifikowany rodzaj przywłaszczenia uregulowany w art. 284 § 2 k.k. Przedmiotem tego przestępstwa jest rzecz ruchoma, którą właściciel powierzył sprawcy. Właściciel w takiej sytuacji oczekuje, że powierzony przedmiot zostanie zwrócony, nie zostanie zniszczony, ma zaufanie do sprawcy w momencie przekazywania mu mienia. Sprzeniewierzenia nie można dokonać w stosunku do praw majątkowych.
W związku z tym, że właściciel przedmiotu powierza sprawcy rzecz ruchomą w zaufaniu i oczekuje, że ten dokona jej zwrotu, kwalifikuje sprzeniewierzenie do nałożenia na przestępcę ostrzejszej kary niż w przypadku zwykłego, podstawowego przywłaszczenia wskazanego w art. 284 § 1 k.k..
Przykładowo może to być sytuacja, w której właściciel przedmiotu użyczył przedmiot sprawcy, a po tym fakcie sprawca sprzedał ten przedmiot lub odmówił jego zwrotu.
Ściganie przywłaszczenia
Przy przestępstwie przywłaszczenia należy pamięć, że ściganie takiego czynu odbywa się z oskarżenia publicznego tj. sprawę prowadzi prokurator lub policja. Przy czym, jeżeli przywłaszczenie nastąpiło na szkodę osoby najbliższej, ściganie następuje na wniosek pokrzywdzonego. Czyli bez wniosku pokrzywdzonego organy ścigania nie mogą prowadzić tego postępowania nawet jeśli mają informację o popełnionym przestępstwie.
O karach, jakie grożą za popełnienie przywłaszczenia piszemy w odrębnym wpisie.
Skontaktuj się z nami