05 paź Czym jest wada oświadczenia woli? Cz. 1
Nieprawidłowości związane z podejmowaniem lub wyrażaniem oświadczenia woli są ściśle uregulowane przez Kodeks cywilny. Ponieważ większość stosunków cywilnych opiera się właśnie na tzw. oświadczeniach woli, to ustawodawca podjął trud stworzenia zamkniętego katalogu wad oświadczenia woli, które mogą skutkować wadliwością czynności prawnej.
W dzisiejszym artykule przyjrzymy się dwóm pierwszym rodzajom wadliwych oświadczeń woli, które zostały wskazane w Kodeksie cywilnym.
Z tego artykułu dowiesz się:
Czym jest oświadczenie woli?
Oświadczenie woli, to zgodnie z zapisami kodeksu cywilnego sytuacja, w której osoba komunikuje swoją wolę po to, aby wywołać określone skutki prawne (zmianę lub ustanie konkretnego stosunku prawnego). Oświadczenie woli może zostać złożone poprzez dowolne zachowanie się osoby, które wyrazi jej wolę w sposób dostateczny. Pojęcie oświadczenia woli zostało zdefiniowane w art. 60 Kodeksu cywilnego.
Żeby oświadczenie woli zostało uznane za ważne, konieczne jest spełnienie kilku warunków. Przede wszystkim musi ono zostać złożone przez uprawniony do tego podmiot, a ponadto nie może zawierać wad, wymienionych przez ustawodawcę w przepisach kodeksu cywilnego.
Jak należy rozumieć brak świadomości lub swobody przy składaniu oświadczeń woli?
Podstawową cechą oświadczenia woli jest świadome jej złożenie. Dlatego też w świetle prawa oświadczenie woli będzie uznane za nieważne, jeżeli zostało złożone przez osobę, która znajdowała się w stanie wyłączającym świadome podejmowanie decyzji.
Kodeks cywilny podaje przykładowe sytuacje:
choroba psychiczna,
niedorozwój umysłowy,
inne, nawet czasowo przemijające zaburzenia psychiczne.
W praktyce przyjmuje się, że brak świadomości, to taki stan, który uniemożliwia zrozumienia przez osobę składającą oświadczenie woli znaczenia i treści podejmowanej przez nią decyzji.
Jednak aby uznano tę wadę oświadczenia woli, nie wystarczy stan, w którym osoba dokonująca czynności prawnej miałaby jedynie ograniczoną świadomość lub swobodę w podjęciu decyzji i wyrażeniu woli.
Art. 82 k.c. obok braku świadomości wskazuje również brak swobody, jako przesłankę do uznania czynności prawnej za nieważną.
Zgodnie z przepisami prawa, za stan braku swobody przy powzięciu decyzji i wyrażeniu woli należy uznać taką sytuację, w której stan psychiczny osoby składającej oświadczenie woli wyłącza możliwość dokonania przez nią wolnego wyboru odnośnie do podejmowanej czynności prawnej.
Na czym polega pozorność oświadczenie woli?
Do kolejnej kategorii wadliwych oświadczeń woli zalicza się oświadczenia pozorne (art. 83 k.c.). Z pozornością oświadczenia woli mamy do czynienia w sytuacji, w której jedna strona składa drugiej stronie za jej zgodą oświadczenie woli, bez rzeczywistego zamiaru wywołania skutku prawnego.
Dodatkowo w przypadku sytuacji, w której jedna strona składa drugiej stronie za jej zgodą oświadczenie woli z zamiarem wywołania innego skutku, niż jest ujawniony w treści tego oświadczenia, również mamy do czynienia z pozornym oświadczeniem woli.
W drugiej części naszego artykułu przyjrzymy się pozostałym, trzem wadom oświadczenia woli: błędowi, podstępowi i groźbie – Czym jest wada oświadczenia woli? Cz. 2
Skontaktuj się z nami