01 gru Kto musi zapłacić zachowek? Cz. 1
Zgodnie z prawem, do zapłaty zachowku osobom, którym przysługuje zachowek, zobowiązani są:
spadkobiercy,
osoby, które otrzymały zapis windykacyjny (zapisobiercy windykacyjni),
osoby, które otrzymały od spadkodawcy darowiznę (obdarowani),
fundacje rodzinne albo osoby, które otrzymały mienie w związku z rozwiązaniem fundacji rodzinnej.
Należy wiedzieć, że w pierwszej kolejności do zapłaty zachowku zobowiązani są przedstawiciele dwóch pierwszych grup, a więc spadkobiercy oraz zapisobiercy windykacyjni. Dopiero jeżeli nie ma możliwości uzyskania zachowku od osób z tych dwóch grup, można starać się o uzyskanie zachowku od osób wskazanych w dwóch pozostałych grupach. W tym artykule opiszemy sytuacje, w których dwie pierwsze ze wskazanych grup są zobowiązane do zapłaty zachowku.
Z tego artykułu dowiesz się:
Obowiązek zapłaty zachowku – spadkobiercy
W pierwszej kolejności do zapłaty zachowku osobom uprawnionym są spadkobiercy. W praktyce najczęściej będą nimi spadkobiercy testamentowi. Będą oni ponosić odpowiedzialność proporcjonalnie do otrzymanego udziału w spadku.
W przypadku wystąpienia sytuacji, w której spadkobierca sam jest uprawniony do zachowku (nie został powołany do dziedziczenia na mocy testamentu), jego odpowiedzialność będzie ograniczona wyłącznie do nadwyżki przekraczającej wysokość zachowku, który sam powinien otrzymać w takiej sytuacji.
Obowiązek zapłaty zachowku – zapisobiercy windykacyjni
Oprócz spadkobierców, do zapłaty zachowku mogą zostać również zobowiązani zapisobiercy windykacyjni. Są to osoby, na rzecz których spadkodawca uczynił zapis windykacyjny. Muszą one zapłacić zachowek tylko w sytuacji, kiedy uprawniony do zachowku nie może otrzymać należnej mu kwoty zachowku od spadkobierców (brak takiej możliwości prawnej lub np. z powodu braku możliwości wyegzekwowania zachowku z przyczyn ekonomicznych).
Warto wiedzieć, że zapisobierca windykacyjny odpowiada wyłącznie w granicach wzbogacenia na skutek otrzymanego zapisu windykacyjnego (art. 991.1 § 1 k.c.). Co ważne, może on nie wypłacić zachowku w wartościach pieniężnych, lecz wydać uprawnionemu do zachowku otrzymany przedmiot zapisu windykacyjnego.
Jeśli okaże się, że zapisobierca windykacyjny sam jest uprawniony do zachowku, jego odpowiedzialność będzie dotyczyła wyłącznie nadwyżki przekraczającej przysługującą mu wysokość.
O tym, w jakiej wysokości przysługuje zachowek i co należy wziąć pod uwagę przy jego wyliczaniu piszemy w artykule „Ile wynosi zachowek?”, natomiast o grupach osób najbliższych, którym przysługuje prawo do otrzymania zachowku piszemy we wpisie „Zachowek – komu przysługuje?„. Dodatkowo o tym, czym jest zachowek można przeczytać we wpisie „Czym jest zachowek?„.
Skontaktuj się z nami